SỬ THI ÊĐÊ

Tác giả : Buôn Krông Thị Tuyết Nhung

NXB : Đà Nẵng

Năm xuất bản : 2019

Định dạng : PDF

Số trang : 412

Lượt xem/nghe : 29

Lượt đọc : 9

Lượt tải : 1

Kích thước : 2.13 MB

Tạo lúc : Sat, 29/10/2022 16:24

Cập nhật lúc : 16:24pm 29/10/2022

THỂ LOẠILịch Sử - Quân Sự Tài Liệu - Tham Khảo Cổ Tích - Thần Thoại Văn Hóa - Xã Hội

Đọc SáchTải Sách qrcode

Nhạc Chữa Lành Bình Luận

Mua Sách: Sử Thi ÊđêTiKi Lazada Shopee

TRA CỨU THẦN SỐ HỌCXem Đường Đời, Sự Nghiệp, Tình Duyên, Vận Mệnh, Các Năm Cuộc Đời...

Khoa học khám phá bản thân qua các con số - Pythagoras (Pitago)

Hi vọng các bạn có thể ủng hộ trong khả năng, để giúp đỡ đội ngũ biên tập và chi phí duy trì máy chủ đang ngày một tăng. Mọi đóng góp xin gửi về:
Người nhận: Hoàng Nhật Minh
Số tài khoản: 103873878411
Ngân hàng: VietinBank

TỦ SÁCH TINH HOA:

Sách nói: 04:34:40

Bách Gia Chư Tử (Nhiều Tác Giả)

Sách nói: 07:08:55

Xuyên Qua Nỗi Sợ (Susan Jeffers)

Sách nói: 02:08:40

Việc Hôm Nay (Cứ) Chớ Để Ngày Mai (Richard Templar)

Sách nói: 08:06:39

Vị Tu Sĩ Bán Chiếc Ferrari (Robin Sharma)

Sách nói: 12:51:07

Tử Huyệt Cảm Xúc (Roy Garn)

Tự Do Vượt Trên Sự Hiểu Biết (Jiddu Krishnamurti)

Sách nói: 05:36:07

Tôi Tự Học (Thu Giang)

Sách nói: 01:14:06

Tin Vào Chính Mình (Louise L. Hay)

Sách nói: 07:35:13

Thói Quen Nguyên Tử (Atomic Habits)

LỜI GIỚI THIỆU

Sử thi Tây Nguyên là một thành tựu văn hóa độc đáo được sáng tạo bởi các dân tộc thiểu số Êđê, Mnông, Bahnar, Sdăng, Stiêng, Raglai, Jrai….ở vùng đất Tây Nguyên, Việt Nam. Các tác phẩm sử thi Tây Nguyên không chỉ là những công trình nghệ thuật đặc sắc của văn học truyền khẩu mà còn được xem là tư liệu quý hiếm chứa đựng tri thức dân gian, là bộ „‟bách khoa thư‟‟ thể hiện phong tục, tập quán, tín ngưỡng, lịch sử của các tộc người thiểu số Tây Nguyên. Đây là một hiện tượng đặc biệt, có giá trị vô cùng to lớn đối với quá trình văn hóa tộc người và làm phong phú thêm kho tàng foklore Việt Nam và thế giới.

Môi trường bảo lưu ‘’sử thi sống’’ ở Tây Nguyên

Tây Nguyên không chỉ thu hút mọi người bởi cung bậc của âm thanh cồng chiêng, sự đa dạng của hệ thống lễ hội trong mùa „‟ăn năm uống tháng‟‟ mà còn bởi sự độc đáo của di sản sử thi. Sử thi trở thành một hiện tượng văn hóa đặc biệt không chỉ có giá trị nội dung, nghệ thuật của nó mà còn bởi môi trường bảo lưu „‟sử thi sống” ở Tây Nguyên. Sử thi tồn tại và phát triển trong không gian văn hóa rộng lớn từ tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lắk, Đăk Nông, Lâm Đồng, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa đến một phần của vùng đất Đông Nam Bộ là tỉnh Bình Phước. Mỗi dân tộc không chỉ có một tác phẩm mà có nhiều tác phẩm sử thi, có những tác phẩm mang tính liên hoàn, chúng không tồn tại đơn lẻ, cá biệt, độc nhất mà là một tầng văn hóa có phổ cả bề sâu lẫn bề rộng. Từ năm 1927, sử thi Kdăm Săn - Một tác phẩm được học giả L.Sabatier phát hiện và công bố trong Tạp chí Viện Viễn Đông Bác cổ ở Paris khiến giới học giả folklore ngỡ ngàng về giá trị nội dung và giá trị của nó. Ngoài các tác phẩm được giới trước năm 2007, 75 tác phẩm sử thi của các dân tộc được „‟Dự án sưu tầm, biên dịch sử thi‟‟ do Viện KHXH Việt Nam công bố, 388 nghệ nhân biết hát - kể sử thi, 5679 băng ghi âm 90 phút = 801 tác phẩm. Tính đến nay, đã có hơn 100 tác phẩm sử thi đã được công bố (chưa tính các dữ liệu mà Dự án chưa bóc tách). Kết quả này dần hé mở bức tranh rộng lớn, đồ sộ của sử thi cũng như sức sống mãnh liệt của nó trong đời sống văn hóa của các dân tộc Tây Nguyên.

Một điều đặc biệt là từ khi sử thi Y‟Kdăm Săn được L.Sabatier công bố tại Paris đến nay đã hơn 100 năm, đọc giả trong và ngoài nước không chỉ bị thu hút bởi sự tồn tại sống động của nó trong đời sống các dân tộc Tây Nguyên hiện nay mà còn bởi số lượng đồ sộ của các tác phẩm trong thực tiễn. Trong các buôn làng của người Êđê, Mnông, Bahnar,…sử thi được hát - kể sinh động qua diễn xướng của nghệ nhân dân gian trong ngôi nhà dài, nhà rông, trên nương rẫy, trong các hoạt động văn hóa, lễ hội. Đây thật sự là một hiện tượng độc đáo, quý và hiếm thấy trên thế giới. Trong đó mỗi câu chuyện sử thi là một dòng đời sống động, khiến xã hội sử thi vừa huyền thoại vừa hiện thực. Điều đó chứng tỏ Tây Nguyên đã và đang lưu giữ một thế giới sử thi. Bộ tư liệu quý hiếm về tri thức bản địa, bộ „‟bách khoa thư‟‟ về phong tục tập quán, tín ngưỡng, sáng tạo nghệ thuật của các tộc người vùng núi Nam Đông Dương này.

Tìm mua: Sử Thi ÊđêTiKi Lazada Shopee thuviensach.vn

Bên cạnh bếp lửa khi đêm về, nghệ nhân thường kể sử thi trong gian khách (gah) của ngôi nhà dài, trong sang drông (nhà rông), trên chòi canh rẫy (pưk),…Sự tương tác qua lại giữa nghệ nhân và công chúng tạo nên “sử thi sống” ở Tây Nguyên. Trong một lần điền dã ở Buôn Ma Thuột, nhà văn Nguyên Ngọc từng kể rằng: “vào nhiều đêm, tôi đã từng chứng kiến nghệ nhân hát kể sử thi tại nhà Ama H‟Rin ở Buôn Ako\ Dhông, Buôn Ama Thuột.

Nghệ nhân Ama Thông nằm dài trên chiếc kpan đặt ở gian khách và cất giọng hát - kể sử thi, nhiều người ngồi vây quanh và chăm chú nghe, dường như họ không chỉ bị thôi miên bởi chất giọng của nghệ nhân mà còn bị cuốn bởi các tình tiết của chuyện (Ông nói với Đặng Kim Sơn). „‟Nếu như anh chứng kiến người Tây Nguyên nghe sử thi thì anh mới cảm nhận được sức mạnh của hiện tượng văn hóa sử thi‟‟, ông còn nhấn mạnh „‟Đây là một hiện tượng văn hóa độc đáo, có sức hút lạ thường‟‟. Vậy, hoạt động này được tạo nên bởi vai trò của nghệ nhân và cộng đồng. Câu chuyện kể một đêm không hết, nghệ nhân sẽ tiếp tục hát - kể cho mọi người vào những đêm tiếp theo, cứ thế, cứ thế câu chuyện sẽ được tiếp tục đến hồi kết thúc. Người Tây Nguyên quan niệm, mọi vật sẽ tiếp nối từ ngày này sang ngày khác, từ đêm này đến đêm khác, việc hát - kể sử thi cũng tương tự như một thực thể sống vậy.

Sử thi là một thể loại nguyên hợp - tổng hợp nhiều loài hình của folklore. Sử thi được lưu truyền bằng phương thức truyền miệng, sử dụng hơn 75% lối nói vần, luật tục (klei bhiăn kđi), lời cúng thần (klei iêo yang, riu yang), lối văn kể chuyện (yăn dliê klei đưm),….Hành động, tính cách, ngôn ngữ của nhân vật và hàng loạt các sự kiện trong sử thi thể hiện thông qua vai trò của nghệ nhân. Nghệ nhân sử thi không chỉ am hiểu, thuộc klei bhiăn kđi (luật tục), các làn điệu dân ca (kưt mmunh), hát khóc (cok), diễn tấu cồng chiêng (tông cing car), điêu khắc dân gian mà còn có khả năng diễn xướng dân gian…Vì thế, nghệ nhân có tài năng thật sự mới thể hiện trọn vẹn „‟linh hồn‟‟ của tác phẩm sử thi.

Nghệ nhân tiếp nhận sử thi trong một thời gian khá dài, thậm chí cả một đời người. Như vậy, muốn kể sử thi, nghệ nhân phải tiếp nhận, lĩnh hội nó từ thời ấu thơ đến khi trưởng thành.

Độc giả có thể tìm mua ấn phẩm tại các nhà sách hoặc tham khảo bản ebook Sử Thi Êđê PDF của tác giả Buôn Krông Thị Tuyết Nhung.nếu chưa có điều kiện.

Mua Sách: Sử Thi ÊđêTiKi Lazada Shopee

Bài Trước Đó

Bài Tiếp Theo

SỬ THI ÊĐÊ

CÓ THỂ BẠN CŨNG THÍCH:

KHOA HỌC TÂM LINH:

NHÂN SINH CẢM NGỘ:

ÂM NHẠC: